Setsubun is het festival dat het begin van de lente aankondigt en wordt gevierd ergens tussen 2 en 4 februari. Er worden rituelen uitgevoerd om het begin van de lente te kunnen vieren. De datum houdt verband met het begin van het nieuwe jaar in de maankalender, die officieel niet meer wordt toegepast in Japan.
Veel jaren geleden op een 24-uurs reis naar Osaka werden we door de lokale VVV in Kyoto (TIC Tourist Information Japan) geadviseerd om naar een tempel te gaan. Ik heb het vermoeden dat we naar Kitano Tenmangu Shrine - 北野天満宮 - zijn geweest, omdat die tempel bekend staat om de vele pruimenbloesems, die vanaf februari bloeien.
Setsubun betekent de laatste dag van een seizoen. In dit geval de laatste dag voordat de lente begint. De eerste dag van de lente wordt Risshun genoemd.
Toen we aankwamen bij de tempel was er een drukte bij een marktkraampje. Er werden handjesvol geroosterde sojabonen verkocht. We begrepen toen niet waarvoor de boontjes gebruikt werden, ondanks de vriendelijke pogingen van de omstanders om het uit te leggen. We begrepen toen toch al dat de boontjes gegooid worden om geluk te verkrijgen. De geroosterde geluksbonen “Fukumame”. waren daar te koop.
Pas later ontdekte ik dat het om Setsubun ging. Het festival dat rond 2 februari wordt gevierd.
Het is een oud gebruik waarbij de boontjes uit de voordeur van het huis worden gegooid òf naar een familielid, die als Oni (demoon) verkleed is met een rood masker met een lange krulneus. Ondertussen wordt de spreuk “Oni wa soto, fuku wa uchi” uitgeroepen. Het betekent “Demonen naar buiten, Geluk naar binnen”. Daarna wordt de voordeur snel dichtgegooid. Het zou geluk en gezondheid voor de bewoners van het huis waarborgen voor het komende jaar.
De reden dat we daar naartoe gingen waren echter de bloesemende Pruimenbomen. In de tuin waren verschillende prachtig gesnoeide pruimenbomen te zien met verschillende kleuren bloesems van rood tot wit en alles daartussen. Bovendien waren er heel speciale varianten in de tempeltuin, die zelden ook maar ergens te bewonderen zijn. Het was een bijzondere ervaring van een ritueel dat jaarlijks plaatsvindt rond deze tijd.
Meer informatie
https://youtu.be/pXa0g1zRX98?feature=shared
https://en.wikipedia.org/wiki/Setsubun
https://sharing-kyoto.com/see_Kitano_Tenmangu_Shrine